Faculty Members

Back

علوم قرآنی 1

یکی از راههای بررسی قرآن ، نگاه به آن به عنوان دلیل و مستند نبوت پیامبر اکرم(ص) است . ورود اندیشه های بیگانه در اثر نهضت ترجمه و کشاکش های فکری میان اسلام و دیگر ادیان از یک سو و نزاع های کلامی بین مداهب از سوی دیگر ژرف اندیشی در اعجاز قرآن و وجوه آن را ضروری ساخته است. از این رو شناخت مباحث کلی و اساسی در حوزه وحی و اعجاز قرآن اهمیت زیادی دارد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

دانشگاه شهید چمران اهواز

معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی

طرح درس ویژة درس‌های تحصیلات تکمیلی دانشگاه

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

آدرس ایمیل: اm_shamkhi@yahoo.com

مرتبة علمی: استادیار

نام و نام خانوادگی استاد: میناشمخی

نیمسال تحصیلی: اول 98-99

 

گروه: علوم قرآن و حدیث

دانشکده: الهیات و معارف اسلامی

تعداد واحد: 2

نام درس:  علوم قرآنی 1

 دورة تحصیلی:  کارشناسی ارشد

 

جایگاه درس در برنامه درسی دوره:  یکی از راههای بررسی قرآن ، نگاه به آن به عنوان دلیل و مستند نبوت پیامبر اکرم(ص) است . ورود اندیشه های بیگانه در اثر نهضت ترجمه و کشاکش های فکری میان اسلام و دیگر ادیان  از یک سو و نزاع های کلامی بین مداهب از سوی دیگر ژرف اندیشی در اعجاز قرآن و وجوه آن را ضروری ساخته است.

 

 

 

هدف کلی:

 

شناخت  مباحث کلی  و اساسی در حوزه وحی و اعجاز قرآن

 

 

 

اهداف یادگیری:

 

دانشجو باید توانایی توضیح  و تحلیل موضوعات تدریس شده  و انجام پژوهش  در  این موضوعات را داشته باشد .از جمله :

1.معجزه را در لغت و اصطلاح بازشناسی کند.

2.دیدگاه مفسران متقدم و متاخر  را در باره آیات تحدی بررسی کند.

3.چرایی سرشت اعجاز پیامبر(ص)  را تبیین نماید.

4.علت از جنس سخن بودن معجزه جاوید پیامبر(ص)  را تحلیل کند.

5. وجوه مختلف اعجاز قرآن را توضیح دهد.

6.تفاوت معجزه را با سایر امور خارق العاده تبیین کند.

7.دیدگاه خاورشناسان را در باره وحی بررسی و نقد کند.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

رفتار ورودی:

 

1.آشنایی با مباجث علوم قرآنی

2. شناخت ابعاد شگفت انگیز قرآن

3. ارزیابی نظرات اندیشمندان در باره الهی بودن قرآن

4. شناخت جایگاه قرآن نسبت به کتاب های بشری

5.شناخت و بررسی نمونه های اعجاز در قرآن

 

 

 

مواد و امکانات آموزشی:

 

برای این درس از امکانات کلاس درس،  کتاب  ، تابلو ، کامپیوتر و نیز  نرم افزارهای مربوطه بویژه نرم افزار مشکاة الانوار و ....   استفاده می شود..

 

 

 

 

 

 

روش تدریس:

 

 

براساس جدول زمانبندی شده،  تدریس این درس به روش سخنرانی  و پرسش و پا سخ بوده است . در برخی جلسات لازم است از روش طرح مساله و کار گروهی استفاده شود. . انجام تحقیق و ارائه سمینار نیز جزو روشهای تدریس این درس است.

 

 

 

وظایف دانشجو:

 

از ایتدای ترم تحصیلی موضوعاتی به دانشجویان  جهت انجام پژو هش  واگذار می شود که طبق تقویم آموزشی درس بتوانند به موقع در کلاس خلاصه آن کنفرانس دهند و  در انتها فرصتی برای پاسخگویی به سوالات در نظر گرفته می شود . در اثنای تدریس نیز در کلاس پرسشهایی مطرح می شود که دانشجو  باید به دنبال جواب آنها باشد..

 

 

 

 

 

 

شیوه آزمون و ارزیابی:

 

امتحان نهایی به شکل آزمون  نوشتاری است که حدود.70./. نمره را تشکیل می دهد و نیز انجام پروژه که 30./.خواهد بود.

 

منابع درس: مهم ترین منابع این درس عبارتند از:

1.البیان فی تفسیر القرآن، ابوالقاسم خوئی

2.التمهیدف محمد هادی معرفت

3.الاتقان فی علوم القرآن، جلال الدین سیوطی

4. البرهان فی علوم القرآن، محمدبن عبدالله زرکشی

5. النکت فب اعجاز القرآن، علی بن عیسی الرمانی

6.اعجاز القرآن، عبدالکریم خطیب

7. لعجاز القرآن و ابلاغه النبویه، مصطفی صادق رافعی

8. اعجاز قرآن، سیدرضا مؤدب

9. تحلیل وحی از دیدگاه اسلام و مسیحیت، محمدباقر سعیدی روشن

10. پزوهشی در اعجاز علمی قرآن، محمدعلی رضایی اصفهانی

 

 

 

همکاران ارجمند می‌توانند برای آگاهی بیشتر درباره روش‌ها و فنون تدریس و به‌ویژه روش تهیه طرح درس، نگاه کنند به: حسن شعبانی، مهارتهای آموزشی و پرورشی (روشها و فنون تدریس)، 2 جلد، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت)، 1390.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

هفتة یکم

(23/6/98 تا 29/6/98)

 

1-آشنایی با دانشجویان و اعلام برنامه ها

2-  معرفی درس ، اهمیت  و جایگاه و منابع آن. 

3- بیان روش تدریس و تعیین موضوعات تحقیق

 

 

 

 

هفتة دوم

(30/6/98 تا 5/7/98)

 

تبیین فضیلت قرآن بر اساس محورهای ذیل :

1.اوصاف قرآن

2. فضیلت قرائت قرآن

3. اصول و شیوه های تدبر در قرآن

 

 

 

هفتة سوم

(6/7/98 تا 12/7/98)

 

معجزه شناسی:

1.معنای لغوی و اصطلاحی اعجاز قرآن

2. کاربرد اعجاز در قرآن:

آیه- برهان- سلطان- بینات

3. اعجاز در بیان روایات

 

 

 

 

هفتة چهارم

(13/7/98 تا 19/7/98)

 

ضرورت معجزه:

.1.لزوم معجزه از دیدگاه عقل و نقل

2. معجزه، ضرورت تبلیغی  یا اقناعی؟

3. تفاوت قرآن با سایر معجزات پیامبران

 

 

هفتة پنجم

(20/76/98 تا 26/7/98)

 

کتاب شناسی اعجاز قرآن

معرفی مهم ترین کتابهای مرتبط با اعجاز قرآن

 

 

هفتة ششم

(27/7/98 تا 3/8/98)

 

 

تحدی قرآن و بررسی دیدگاه های مفسران در بان رابطه:

1.بررسی آیه 88 سوره نساء

2. بررسی آیه 38 سوره یونس

3. بررسی آیه 13 و14 سوره هود

و ...

 

 

 

 

هفتة هفتم

(4/8/98 تا 10/6/98)

 

تعطیل به دلیل شهادت امام رضا(ع)

 

 

هفتة هشتم

(11/8/98 تا 17/8/98)

مهم ترین وجوه اعجاز قرآن:

1.قرآن و استواری در بیان

2.قرآن و اخبار غیبی

3. فصاحت و بلاغت

 

هفتة نهم

(18/8/98 تا 24/8/98)

 

وحی شناسی:

1.معنای لغوی و اصطلاحی وحی

2.انواع وحی در قرآن

 

 

هفتة دهم

(25/8/98 تا 1/9/98)

 

وحی شناسی:

1.وحی در احادیث

2.ماهیت و منشاء وحی

 

 

هفتة یازدهم

(2/9/98 تا 8/9/98)

تبیین ویژ گی های وحی:

1.خطاناپذیری

2.نسیان ناپذیری

3.شک ناپذیری و ....

 

هفتة دوازدهم

(9/9/98 تا 15/9/98)

 

ارایه کنفرانس توسط دانشجویان:

1.بررسی عدم اختلاف قرآن

2.طرح نظریه صرفه و بررسی اشکالات آن

 

هفتة سیزدهم

(16/9/98 تا 22/9/98)

 

ارایه کنفرانس توسط دانشجویان.:

1.بررسی تحدی قرآن به علم

2.تحدی به اسلوب قرآن

 

هفتة چهاردهم

(23/9/98 تا 29/9/98)

 

 

ارایه کنفرانس توسط دانشجویان:

1.اعجاز علمی قرآن و بررسی برخی آیات علمی قرآن

2.اعجاز بیانی قرآن و بررسی جلوه های آن

 

 

هفتة پانزدهم

(30/9/98 تا 6/10/98)

 

 

ارایه کنفرانس توسط دانشجویان:

1.ارتباط وحی با معرفت شهودی

2.بررسی دیدگاه مستشرقان در باره ماهیت و منشاء وحی

 

 

 

هفتة شانزدهم

(7/10/98 تا 13/10/98)

 

بحث آزاد و رفع اشکال